Daar waar ik Costa Rica nog beschreef uit eigen ervaring als een toeristische bestemming voor de avonturier, backpacker en natuuraanbidder, heeft zijn zuidelijk broertje Panama toch een ietwat ander karakter. Nu moet ik wel vermelden dat ik niet verder ben gekomen dan het vliegveld van Panama, omdat San José (Costa Rica) simpelweg niet direct te bereiken is vanuit Europa met het vliegtuig. Maar ik heb me de afgelopen dagen toch veel verdiept in het land dat Noord- en Zuid-Amerika door midden splitst en waar de aanleg van het Panamakanaal veel media-aandacht heeft gekregen in het verleden. Wat in ieder geval opviel is dat de inwoners van Panama ontzettend gastvrij zijn. Maar wat zit er nog meer achter dit land dat in twee continenten ligt?
Panama-Stad
Het is misschien heel bekrompen van mij, maar ik zag Centraal-Amerika vooral als dat grote stuk land vol met jungle, mayatempels en heel veel kleine schattige dorpjes met Spaanse invloeden. Niets bleek minder waar toen ik uit mijn vliegtuigraampje keek toen we in Panama aankwamen. De azuurblauwe zee schakelde al snel om in enorme junglewouden waaruit ineens mokergrote skyscrapers herrijzen. Panama-Stad is zeker geen klein schattig Spaans dorpje. Het is zelfs zo dat 12 van de 15 grootste skyscrapers van Latijns-Amerika (dus ook Argentinië e.d.) zich in dit kleine landje bevinden. My mind was blown. Panama-Stad ligt aan de Grote Oceaan, precies in het midden van het land. Het Panamakanaal loopt langs de hoofdstad af richting de Caribische Zee. In de hoofdstad woont ongeveer de helft van de vier miljoen Panamezen en hier is ook de twee-na-grootste duty-free zone van de hele wereld (op Hong Kong na). Daarnaast kun je hier ook altijd als Nederlander naartoe ontsnappen, omdat het geen uitleveringsverdrag heeft met ons eigen Koninkrijk. Handig om te weten toch! Maximaal lenen in Nederland en maximaal leven in Panama.
In Panama is er voor ieder wat wils, maar wat ik vooral wil ontdekken is het koloniale deel van de stad genaamd Casco Viejo. Dit is het deel van de metropool waar de tijd lijkt stil te hebben gestaan en waar je nog echt de ‘oude’ Panamese cultuur kunt opsnuiven. Het Metropolitan Natural Park is een groot park waar je kennis kunt maken met de flora en fauna die je in Panama kunt vinden. Als je een korte overstap hebt dan raad ik je dit zeker aan, maar als je Panama voor een langere tijd kunt/wilt bezoeken, dan is het toch veel interessanter om een echt natuurpark te bezoeken? Langs de gehele Pacifische kustlijn van de hoofdstad vind je de Cinta Costera. Vanuit hier kun je de hele kustlijn ontdekken met de fiets of te voet en kun je je ogen uitkijken van alle grote gebouwen die de stad telt. Lukt het jou om de twaalf grootste gebouwen te spotten?
Maar waar Panama natuurlijk het meest bekend om staat is zijn Panamakanaal. Als één van de Seven human-built wonders of the world, net als de Chinese Muur en de Egyptische Piramides, is het Panamakanaal in ieder geval erkend als iets heel imposants. Of je het nou mooi vindt of niet, je kunt Panama bijna niet bezoeken zonder een kijkje te hebben gedaan bij het Panamakanaal. Het artifische kanaal is meer dan tachtig kilometer lang, waarin schepen van maximaal 366 meter doorheen kunnen banjeren. Dit kanaal heeft heel veel positieve bijdragen gegeven aan de economie van Panama, maar vanuit mijn achtergrond in de ruimtelijke planning en nu ook in de toeristische industrie ben ik vooral bekend met de negatieve consequenties die het kanaal heeft op de biodiversiteit van het land én de negatieve gevolgen voor de rest van Latijns-Amerika. Door de shortcut hoeven boten namelijk niet meer langs Peru, Argentinië of Brazilië en is hun concurrentiepositie aanzienlijk gedaald. Maarja, uit de ogen van de bouwer, The United States of America natuurlijk, is het heel bevorderlijk geweest om dit kanaal te bouwen. Ik ben benieuwd wat jullie er van vinden als lezer: Zou jij iets als het Panamakanaal (of Drieklovendam in China als ander voorbeeld) zien als een toeristische attractie of zou je het juist vermijden op je rondreis door Panama of andere landen? Laat dat maar weten in de comments of via mijn contactformulier!
Tip van Tim: Is het toevallig nou altijd een droom geweest om de Pan-American Highway te bestieren; Dé roadtrip die je kunt maken vanuit Canada naar het uiterste zuiden in Chili & Argentinië? Dat kan niet echt! De Darién Gap, een groot, onbewoonde jungle tussen het zuiden van Panama en Colombia, is niet te bereiken. De Pan-American Highway eindigt namelijk in het Panamese dorpje Yaviza en het uitbreiden van de wegen is (gelukkig!) ecologisch en economisch niet verantwoord. Je zult vanuit Panama-Stad een boot moeten nemen naar Colombia om je reis te vervolgen. Panama fungeert dus toch letterlijk als de splitsing tussen de continenten van Noord- en Zuid-Amerika, in plaats van ‘Bridge of the World’.
Andere Panamese bestemmingen
Ik heb een aantal penvrienden uit Costa Rica en zij hebben mij verteld dat reizen in Panama gemakkelijk en veilig te doen is. Hoewel, vooral Panama-Stad, heel metropool aanvoelt, heeft niemand hier haast zoals in Europa dat wel het geval is.
Bocas del Toro is in ieder geval dé bestemming in Panama die je wel moet bezoeken. Ik heb er veel verhalen van gehoord en in de aflevering van 3-op-reis keek ik mijn ogen uit. Dit is wel het toeristische hart van Panama, maar tegen overwater bungalows die uitstrijken over de azuurblauwe Caribische kust zeg ik geen nee. Bocas del Toro is een eilandgroep in het westen van Panama (dus in Noord-Amerika), met het drukste eiland Colón (Columbus). Er is niet veel meer dan verlaten stranden en jungle, maar je kunt al snel een paar dagen vullen met eilandhoppen, surfen, duiken, snorkelen, fietsen of gewoon lekker braden als een kippetje op de barbecue. De snelste optie om van Panama-Stad naar Bocas del Toro te komen, is om te vliegen. Je kunt ook een busrit van 11 uur doen, maar ik ben persoonlijk niet zo’n fan van bussen. Vooral omdat ik weet hoe de wegen eraan toe waren in Costa Rica en een 4×4 aandrijving al misselijkmakend was.
Iets verder landinwaarts en op het vasteland is het slaperige dorpje Boquete te vinden. De foto’s en video’s doen me bij deze bestemming ontzettend veel aan Costa Rica denken. Hier kun je raften, ziplinen, koffietoers en quads huren. Ik zeg doen! Ook hier kun je jezelf verliezen in de groene omgeving en een tour volgen met een van de vele gidsen door de jungle. Zorg wel alsjeblieft dat je niet verdwaald.
De San Blas eilanden is nog een ander fraai Panamees stukje, waar je je bounty-eilandwens tot vervulling kunt laten gaan. Als je echt even tot jezelf wil komen na je drukke baan, stress door je studie of vervelende kinderen, kun je hier helemaal terecht. Er is (bijna) niets. Niet verderop in de Archipelago Gana Yala is ook een deel van La Casa de Papel opgenomen, waar Tokio en Denver genoten van het leven na de bankroof. Twee dingen die hoog op mijn bucketlist staan zijn diepzeeduiken en zeilen, dus ik ben al aan mijn bureau aan het dromen over mijn volgende vakantie. In Panama, Puente del Mundo (Brug van de wereld).
Ben je benieuwd naar andere bestemmingen in Midden-Amerika? Panama is gemakkelijk te combineren met Costa Rica, Colombia en Nicaragua. Daarnaast is Panama dé airport-hub van Midden-Amerika, dus het is een hele handige bestemming om gemakkelijk te geraken.