De Chinese hoofdstad Peking met de gigantische Chinese Muur en de statige miljoenenstad Xi’an aan de Zijderoute hebben we reeds bezocht op Kaaskop Abroad, maar er is altijd wel iets dat groter en waanzinniger is. Shanghai is de grootste stad van China en de derde metropool ter wereld. Met zijn 34,7 miljoen mensen binnen zijn stadsgrenzen past de Nederlandse bevolking een subtiele twee keer (!) in de stad. Shanghai komt in ranglijsten vaak naar voren als ‘de grootste…’, ‘de langste…’, ‘de rijkste…’ en vormt de alles- overtreffende trap onder de steden over de hele wereld.
Onze studiereis door China (2014) vervolgde de route vanuit Peking naar Xi’an, Yichang, Nanjing en Suzhou, waar we uiteindelijk op de laatste bestemming aankwamen: Shanghai. De moderne metropool heeft wolkenkrabbers waar je U tegen zegt, drukke winkelstraten met de meest luxe merken en veel imposante theehuizen. De gemeente Shanghai is een ‘provincie’ (nationale centrale centra) op zich en bestaat uit 18 districten. De negen kleinste districten zijn het meest dichtbevolkt en liggen in het oude stadsdeel Puxi.
Shanghai ligt aan de Delta van de grootste rivier van Azië – de Yangtzekiang/Grote Rivier – welk op nummer drie staat over de hele wereld. De Haven van Shanghai – tevens de grootste haven ter wereld – is daardoor erg strategisch uitgekozen; het kan alle binnensteden aan de Yangtzekiang voorzien van goederen én daarnaast heeft het routes naar alle omringende landen via de Grote Oceaan.
Voor nu gaan we een aantal leuke bezienswaardigheden langs die wel degelijk de moeite waard zijn tijdens je reis in Shanghai – de grootste, indrukwekkenste, hardst-groeiende, maar ook zeker misschien wel de leukste stad die onze wereld rijk is?
Theehuizen in historisch Shanghai
Onze studiereis werd georganiseerd door een Chinees koppel – David & Lee – die zelf in zowel Nederland als Shanghai een huis hebben. In de andere Chinese bestemmingen hadden we steeds een andere gids, maar in Shanghai leidden zij onszelf rond. Shanghai is daarnaast ook het meest westerlijk-geörienteerd, dus is het je eerste keer in China? Dan is Shanghai stiekem wel de beste opstartoptie.
Hoewel Shanghai een gi-ga-gantische metropool is, ligt de oude stadswijk van Shanghai nog steeds prachtig in het centrale district van de stad. Shanghai is helemaal nog niet zo lang geleden uit de grond gestampt, dus zo ‘oud’ is die oude stadswijk niet. Shanghai was vroeger een dorpje dat leefde van de visserij en textielindustrie, maar door het Verdrag van Nanking (1842) bloeide de stad op door de handel met het Verenigd Koninkrijk. Dit was allemaal een gevolg van de Opiumoorlogen (snuif). Door de man Deng Xiaoping en zijn economische hervormingen sinds de jaren 90 is Shanghai uitgegrooid tot de metropool zoals we die vandaag de dag kennen.
Om aan de drukte van de stad te ontsnappen, bezoek je het liefst een van de vele stadsparken van Shanghai of de wijk Oud-Shanghai. De Yuyuan-tuinen en Yuyuan-Bazaar zijn prachtige bezienswaardigheden om de échte Chinese cultuur op te snuiven. Hier staan die karakteristieke huizen met gebogen daken en vele tierelantijntjes. De paadjes slingeren tussen rotsen, langs vijvers met goudvissen en door grotten.
We bezochten hier ook een theehuis waar we uitleg kregen over hoe je verschillende theesmaken moet bereiden op Chinese wijze. Ik ben met mijn toenmalige puberbrein vergeten hoe het theehuis heet, maar er zijn sowieso veel theehuizen in Shanghai te vinden. Het theehuis van Huxinting is het meest bekend en is als het ware een prachtig plaatje om te bezoeken. En Chinese thee is heerlijk, niet te vergeten!
De traditionele, oude wijken worden wel elke dag met de grond gelijk gemaakt om ruimte te maken voor gigantische wolkenkrabbers. Dus ik denk dat ik in de toekomst mezelf nog steeds ga verbazen over de relatieve groei die de stad Shanhai elke dag doormaakt. Hopelijk kun je nog lekker theeën tijdens je toekomstige bezoek aan Shanghai in een van die schattige theehuizen, maar anders kun je dat altijd nog doen op de honderdste verdieping van een nieuw, modern gebouw.
Tot grotere hoogte: Wolkenkrabbers in Shanghai
Tijdens onze studiereis in Shanghai beklommen we linea-recta de Oriental Pearl Tower. Oftewel, die grote toren met die schattige bolletjes. De toren biedt een fantastisch uitzicht over de stad en heeft zelfs een glazen vloer. Lay back, relax en kijk zeker niet naar beneden als je bang bent voor hoogtes. Gelukkig kunnen de Chinezen bouwen als de beste en zal je niet zo snel door het glas heen zakken. Houd op de dag dat je de toren besteigert wel rekening met de Chinese smog. Het zou zonde zijn als je naar schimmige gebouwen staat te kijken die je helemaal niet kunt zien.
Mocht de smog dusdanig aanwezig zijn, bezoek je toch veel gemakkelijker het Shanghai Urban Planning Museum? Hier staat namelijk de grootste maquette ter wereld en kijk je je ogen uit over de papieren versie van de metropool.
Voor de ‘roofers’ onder ons is Shanghai een heuze droomstad. Beklim dan ook zeker de daken die de stad verbinden met de wolken. Op Instagram zijn er genoeg mensen die de daken illegaal beklimmen, maar als toerist kun je beter – en dat beklem ik met mijn hartje – een van de vele uitkijktorens bezoeken en achter het veilige glas de stad bekijken. De kristallen Jinmao Building (420 m) en het Grand Hyatt Shanghai (88 verdiepingen) zijn spectaculaire gebouwen om de stad maar eens vanuit vogelvluchtperspectief te bezichtigen. Maar ik denk dat er volgend jaar wel weer een prachtig uitkijkpunt is opgeleverd, dus houd me op de hoogte!
Nanjing Road: Shop till you drop
De Nanjing Road is misschien niet zo bekend als het New Yorkse 5th Avenue, maar het is wel degelijk dé shopwalhallah van de oosterse wereld. Met merken als Gucci, Bershka en M&M is voor iedere doelgroep hier wel iets te zoeken. Hier lijkt het net alsof je door de straten van een Europese stad loopt. Totdat je naar alle Chinese tekens kijkt die overal op je netvlies vliegen, maar jullie begrijpen vast wel wat ik bedoel. Ni hao!
En niet alleen aan de Nanjing Road kun je je commerciële hart ophalen. In het Pudong District is onlangs in 2016 het Shanghai Disneyland Resort geopend. Als echte pretparkgekkie staat die natuurlijk op mijn bucketlist. Anders dan andere Disneyland parken heeft Shanghai Disneyland veel meer verschillende nieuwe attracties en is er veel ruimte voor uitbreiding.
Huppelen langs de Bund: Koloniale invloeden
De Yangtsekiang mag dan wel langs de metropool Shanghai stromen – ook al dacht ik altijd dat deze rivier dóór de stad stroomde – maar de Huangpu River is de rivier die op iedereens selfie staat te paraderen. De Bund is een gigantische promenade aan de westzijde van de rivier en biedt een spectaculair uitzicht over het financiële district van Shanghai. Je ziet alle wolkenkrabbers schitteren op de reflecties van het bruine water en het is simpelweg indrukwekkend. Vooral ’s avonds loopt De Bund vol met (Chinese) toeristen en het traditionele China is eigenlijk helemaal niet terug te vinden. Daarvoor moet je naar andere plekken in China afreizen. Shanghai is hét voorbeeld van economische groei, maar ook van het verliezen van de traditionele cultuur.
Het Pudong district – daar waar die mokergrote gebouwen staan – belooft het Shanghai van de toekomst te worden. Vanuit het Pudong International Airport vertrekt ook een van de snelste treinen ter wereld, de Maglev. De op magneten zwevende trein kan een topsnelheid halen van 431 km/h en binnen 8 minuten sta je in het centrale hart van Shanghai.
La chinois: Franse taferelen in China
Op de laatste dag van onze hele studiereis door China bezochten we de Franse concessie en het Fuxing Park. Net als in de parken van Peking zie je in alle publieke parken de Chinezen tai chi doen. Ook zie je hier de oudste inwoners van China in de radslag en aan de rekstokken. Dan voel je je écht oud als puber die niet eens de twaalfminutenloop kan voltooien.
Paris meets Puxi. De wijken Luwan tot Changning liggen in de Franse concessie en hier kun je gemakkelijk door de charmante straatjes van de Franse concessie ronddwalen. Er staan overal Europees-Chinese huizen – shikumen genaamd – en deze vormen een kruising tussen de markante westerse rijtjeswoningen en de prachtige binnenhofjes van de Chinezen. In Shanghai zul je in ieder geval veel verschillende Europese invloeden tegenkomen door de vroegere inbezetname door de Engelsen, Fransen en Russen.
Helaas zijn veel gebouwen door de Japanners verwoest, maar dat neemt niet weg dat Shanghai zich heeft omgetoverd tot een prachtige metropool met een mengelmoes van oude en nieuwe gebouwen.
De Europese invloeden zijn wel degelijk te zien in de Franse wijk van Shanghai, maar ook omgekeerd hebben de Chineze gewoon complete Europese wijken nagebouwd. Omdat de stad alsmaar groeit, heeft het bestuur van Shanghai besloten om Europese steden te klonen en hier mensen te huisvesten. Het resultaat? Een Holland Village, Little Italy en Thames Town, maar dan compleet uitgestorven. Het project One City, Nine Towns is wel heel leuk als toeristische locatie voor de Chinezen zelf – en ook zeker als je last hebt van heimwee – maar het is wel zonde dat niemand hier over straat woont.
De grootste tip die ik je kan meenemen, is om expatbars te bezoeken. Als je over weinig kennis over de Chinese taal en cultuur beschikt, zoek je andere newbies op die je wegwijs kunnen maken in China. Misschien groeien daar wel de mooiste vriendschappen uit? Het is ook verstandig om – in ieder geval tijdens je eerste bezoek aan China – een gids te huren of met een groepsreis te reizen. Shanghai is gelukkig wel het meest westerse deel van China, dus als je ergens verdwaalt kun je dat het beste in deze stad doen.
Shanghai is een gemakkelijk opstapje naar de rest van China. Zodra je het toekomstige en vooruitstrevende karakter van Shanghai hebt leren kennen, wil je de andere kanten van China ontdekken. Gelukkig is het transport per trein of per vliegtuig heel goed geregeld en ben je binnen een aantal uur in Peking, Xi’an, Chengdu of Hong Kong. Daarnaast ligt Shanghai aan de delta van de Yangtzerivier, dus schroom ook zeker niet om deze regio te ontdekken met steden als Nanjing, Suzhou, Wuhan, Yichang en Chongqing. Elke stad is hier een miljoenenstad, maar heeft daardoor ook miljoenen dingen te bieden.
Shanghai is zeker de grootste op het gebied van modernste gebouwen, langste winkelstraten, meeste recreatie en het compleet nabouwen van andere wereldsteden. Of groei altijd goed is, laat ik even in het midden. (Maar het is niet voor niets dat je uiteindelijk stopt met groeien, anders worden onze huizen te klein). Toch heeft die constante groei van Shanghai zeker zijn charmes. Je voelt je compleet nietig als je de stad aandoet, maar je kunt zoveel beleven in zo’n ‘klein’ percentage van China.
Benieuwd naar andere Chinese bestemmingen, zoals Xi’an, Peking of Nanjing? Schroom niet om door te lezen en China in je op te nemen.
