Als je denkt aan een vakantie aan Mexico dan denk je vooral vaak aan een reis naar het schiereiland van Yucatán met al zijn prachtige zandstranden en mythische Mayatempels. Toch heeft de Mexicaanse staat Chiapas mij het meest verbaasd en kan ik dit deel van onze Mexicoreis in 2015 tot persoonlijke favoriet bestempelen. Want de waaghals die ik ben kan altijd wel genieten van een avontuurlijke reis door de jungle, langs kletterende watervallen en verlaten dorpjes. Dat doe ik natuurlijk wel op teenslippers, want er moet nog een enkele vorm van amateurisme en naïviteit terug te vinden zijn.
In dit blog verkennen we alle hoogtepunten van de avontuurlijke Mexicaanse staat Chiapas. Nadat we Campeche verlieten, reden we vijf uur lang met de auto tot we eindelijk in Chiapas terechtkwamen. Dit is de armste staat van heel de Mexicaanse Republiek, maar door al zijn natuurlijke schoonheden kun je Chiapas ook bestempelen als rijkste staat van Mexico als je niet in monetaire termen denkt. We ontdekken de culturele stad Palenque, reizen langs drie verschillende watervallen en bestormen de Mexicaanse versie van de Grand Canyon. Onze reis door Chiapas ronden we af in het prachtige bergstadje San Cristobal de las Casas.
Denk er natuurlijk wel over na dat ik Chiapas nu helemaal ophemel – en terecht – als bestemming in Midden-Amerika, maar dat het niet voor niets de armste staat van Mexico is. De inwoners van Chiapas zijn heel gastvrij, maar laat nooit duurdere spullen in je auto achter. Word je overvallen of houdt corrupte politie je aan? Werk gewoon mee en neem je verlies. Maar laten we ons vooral focussen op de gastvrijheid van de inwoners van Chiapas en het natuurschoon dat we in de hele staat gaan ontdekken! Lees je mee?
Palenque: De Mayastad in de jungle
In de stad Palenque zijn er genoeg faciliteiten, maar je komt al snel in schattige en afgelegen dorpjes terecht. Wij verbleven tijdens ons verblijf in Chiapas in het Ka Chan Resort Village voor vier nachten waar we door mantelbrulapen iets langer wakker werden gehouden dan gepland. Let voor het slapen ook of je bed salamander-vrij is, want je weet het maar nooit in de diepe Mexicaanse jungles. Toch brengt het een extra spanning met zich mee en voel je je gelijk één met de natuur.
Palenque staat vooral bekend om de ruïnes van het Mayacomplex Palenque. Het is een ontzettend groot complex midden in de jungle van Chiapas waardoor het uitzicht vanuit de ruïnes spectaculairder is dan ooit. Wij beslisten om met een gids – de lieftallige Ignacio – het complex te bezoeken. Hiervoor hadden we natuurlijk al andere Mayacomplexen bezocht tijdens onze rondreis door Mexico, zoals Uxmal en Chitzén Itzá, maar in Palenque leerden we pas écht alles over de geschiedenis van de Maya’s. Ignacio vertelde ons in geur en kleur over het belang van de maïs, de zon en de rest van het heelal.
Palenque is qua grootte te vergelijken met andere Mayasteden als Tikal (Guatemala) en Copán (Honduras), maar toch wordt Palenque vaak gezien als de mooiste en beste. Er wordt geschat dat er nu nog maar 10% van de originele stad over is gebleven, dus als je je over het complex waant besef je je bijna niet hoe ontiegelijk groot het hier vroeger was. Palenque was oorspronkelijk betiteld als Lakam Ha – “Groot Water” – afgeleid naar de bronnen en riviertjes die er ontspringen. Daarna is de stad een lange tijd verlaten totdat de Spanjaarden het land veroverden en er niet veel later het nabijgelegen dorp Santo Domingo del Palenque stichtten (1773).
Vooral het Paleis is een belangrijk en mooi bouwwerk om te bezoeken. Dit was eigenlijk een conglomeraat van aan elkaar verbonden gebouwen met prachtige beelden en gave torens die niet te negeren zijn. Daarnaast is er een Aquaduct dat de Otulum-rivier onder de vloer van het hoofdplein leidt. Vergeet ook zeker niet de vele tempels van Palenque te bezoeken en de graven, woningen en het balspelveld. Verder houd ik mijn mond, want het is het allermooist om Palenque te bezoeken met een lokale gids die je álles kan vertellen over de culturen die deze stad hebben bewoond.
Om de dag af te sluiten na je bezoek aan Palenque raad ik je het restaurant Balhum aan, dat door een Mexicaanse familie gerund wordt. Ze serveren hier alleen lokaal eten waardoor Palenque zo puur mogelijk door je maagje heen gaat. Ik heb blijkbaar ree, kalkoen en zwijn met maïs gegeten: Nooit geweten dat ik zo’n aparte dieren lekker zou vinden. Ze hebben hier ook geen muziek, waardoor je de geluiden van de jungle om je heen hoort. Helaas heb ik hier nog steeds geen jaguar kunnen spotten… Dat was namelijk wel mijn grote doel van een bezoek aan de Mexicaanse jungle. Ik denk echter wel dat ik gillend weg zou rennen als ik er eentje in het echt zou zien, maar het idee sprak me wel aan. Verder zijn we ook nog één keer het centrum van Palenque in geweest waar we de eerste tequila van de hele Mexico-reis hebben geproefd. Ik deed eindelijk eer aan mijn bijnaam Tim Tequila.
Waterpret in het noordoosten van Chiapas
We besloten al snel de omgeving te verkennen buiten de immense Mayastad en stuitten al snel op drie verschillende watervallen. Er is in de buurt van Palenque een waterval, Welib-Ja, waar je heerlijk kunt zwemmen in het natuurwater en je de mooiste foto’s kunt maken. Ik maakte natuurlijk weer een praatje met badderende Mexicanen en Bram sprong van een klif. Het leuke aan Welib-Ja is dat het helemaal niet druk bezocht wordt door toeristen, dus je had de hele natuurlijke waterpartijen voor jezelf en een aantal Mexicaanse toeristen.
In tegenstelling tot het niet-toeristische Welib-Ja is een andere natte bestemming, genaamd Aguas Azul (=Blauwe wateren), wél toeristisch. Via een lange slingerweg door de glooiende bergen van Chiapas kwamen we uiteindelijk aan in het bergdorpje van Aguas Azul waar veel kraampjes te vinden zijn met eigengemaakte spulletjes, empanadas of drankjes. Verwacht hier geen luxe, maar wel ontzettend veel authenticiteit van de lokale Mexicaanse cultuur. De Aguas Azul zijn tientallen aaneengesloten watervallen die rijkelijk door de jungle stromen. Er zijn veel verschillende uitzichtpunten en je kunt op meerdere plekken zelfs even zwemmen. Er loopt een wandelpad langs de watervallen, dus hier kun je vanuit verschillende plekjes de mooiste foto’s maken. #Cheese!
Iets op de weg terug stopten we nog langs de waterval Misol-Ha. Deze is 35 meter hoog en hier kun je ook naartoe wandelen. Het avontuur ligt in ons verschiet! Rondom de waterval is een grot die je zelf kunt bezoeken, maar wij besloten even een frisse duik te nemen en de sterke straal van de waterval te overleven. Mocht je de grotten willen bezoeken, neem dan wel een zaklamp mee. Anders struikel je zo over een steen of vliegt er een vleermuis in je gezicht.
Cañon del Sumidero: Door de kloof over het water
Ik moet jullie eerlijk bekennen dat we hier niet zijn geweest tijdens onze rondreis omdat we simpelweg te veel andere dingen gepland hadden. Maar ik heb destijds wel helemaal met mijn neus in de reisblogs gezeten, omdat ik deze bestemming zo interessant en indrukwekkend vond dat ik er met veel enthousiasme over kan vertellen. Ik raad het je ook zeker aan om de Cañón del Sumidero toe te voegen aan je Mexico-reis, want het blijkt een fantastische ervaring te zijn. Een ervaring die ik heb stiekem opzettelijk heb geskipt, zodat ik altijd nog een excuus heb om Chiapas opnieuw te bezoeken. Slim he?
Wat is de Cañón del Sumidero precies? Nou, het is de Mexicaanse versie van de Grand Canyon, maar dan gelegen midden in de jungles van Chiapas. De kloof begon al 136 miljoen jaar geleden te vormen door erosie waardoor de Grijalva-rivier vrij spel kreeg en er doorheen begon te stromen. Ondertussen is de kloof diep geërodeerd waardoor er een prachtige omgeving is ontstaan. Het water dat door de Cañón del Sumidero stroomt, speelt de hoofdrol tijdens je bezoek aan deze natuurlijke bestemming; Het is daarom zeker aan te raden om het Nationale Park te verkennen met een boottocht. Deze boten vertrekken vanuit het dorpje Chiapa de Corzo en brengen je 30 kilometer (2 uur) lang over de waterpartijen van de Grijalva. Vanuit het water zie je de verrijkende bergen tot wel 1000 meter hoogte. Als je geluk hebt, spot je nog een krokodil of een aapje.
Daarnaast zijn er ook andere mogelijkheden om de Cañón del Sumidero te verkennen, maar dan zonder risico’s op een nat pak. Tenzij het regent natuurlijk. Je kunt er ziplinen op 820 meter hoogte en prachtige wandeltochten maken door het Nationaal Park van Cañón del Sumidero. Een echte aanrader, want er zijn verschillende uitzichtpunten langs de wandelroutes: La Ceiba, La Coyota, El Roblar, Los Chiapas en El Tepehuaje.
Je kunt de canyon het gemakkelijkst bezoeken vanuit de hoofdstad van Chiapas, Tuxtla Gutiérrez, van waaruit je maar vijf kilometer hoeft te rijden om bij de poort van Cañón del Sumidero te komen. En die poort is wel te verstaan Chiapa de Corozo, een pittoresk dorpje dat aan het water van de kloof ligt. De hoofdstad is verder niet zo spannend, dus je kunt eigenlijk het beste in Chiapa de Corozo slapen of er een dagtripje van maken vanuit Palenque of San Cristobal de las Casas.
San Cristobal de las Casas: Culturele stad op grote hoogte
Om je reis door Chiapas te eindigen, raad ik je om het stadje San Cristobal de las Casas te bezoeken. Dit pareltje in de jungles van Chiapas is gelegen op maar liefst twee kilometer hoogte waardoor je de warmte van Palenque even kunt afwisselen met de koelte van dit hooggelegen stadje. Wat is er hier allemaal te doen? Je vindt hier in ieder geval een overvloed aan koloniale huisjes, levendige pleinen en knusse straatjes. Vooral tijdens je bezoek aan de Maya-markt kun je veel van levendigheid genieten en prachtige kleedjes en andere lokale producten kopen. Bezoek ook zeker de Kathedraal van St. Christopher en de Santo Domingo-kerk. Vanuit de Iglesia de Guadelupe heb je een spectaculair uitzicht over heel de stad.
San Cristobal is in ieder geval een culturele stad en dat zie je overal in terug. Het was vroeger deel van Guatemala, omdat de inwoners geen deel van Mexico meer wilden worden. Tegenwoordig is er nog steeds verzet tegen de Mexicaanse overheid door de Zapatistas. Dat zie je ook zeker terug tijdens je bezoek aan San Cristobal de las Casas, want in veel winkeltjes zijn posters en andere revolutionaire artikelen terug te vinden. Ze streven met hun verzet naar een autonomie van de indiaanse bevolking, maar dat doen ze (gelukkig) zonder geweld. Dus je kunt rustig genieten van je laatste dag in de Mexicaanse staat Chiapas.
We zijn nu door de armste staat van Mexico gereisd, maar ik hoop dat jullie dat gevoel nooit zullen ervaren tijdens je rondreis door Mexico. Natuurlijk zie je dat de bevolking er arm is, maar door de gastvrijheid van de lokale gemeenschappen en de aanwezigheid van natuurlijke wonderen is Chiapas eigenlijk rijker dan ooit.
Wil jij graag Chiapas bezoeken (als deel van je rondreis door Mexico)? Vraag dan een Reisadvies op Maat aan en dan kijken we samen naar alle mogelijkheden.
